بررسی تأثیر باکتری‌های محرک رشد (PGPR) بر شاخص‌های رشد گندم تحت تنش شوری

با توجه به روند افزایشی توسعه اراضی شور و کمبود اراضی زراعی مطلوب برای کشاورزی شناسایی راهکارهایی که باعث افزایش مقاومت این گیاهان در برابر شرایط شور می­شود از اهمیت زیادی برخوردار است. استفاده از باکتری­های محرک رشد یکی از این راهکارها محسوب می­شود. بنابراین به منظور بررسی تأثیر چند گونه از باکتری­های محرک رشد و ترکیب این گونه­ها در شرایط تنش شوری بر شاخص­های رشد دو رقم گندم، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایش شامل تنش شوری در سه سطح)  335/0 (شوری آب آبیاری به عنوان شاهد)، 6 و 14 دسی­زیمنس بر متر (که از ﻃﺮﻳﻖ اﺿﺎﻓﻪ ﻧﻤﻮدن نمک به آب ﺑﺎ 335 EC ﻣﻴﻜﺮوزﻳﻤﻨﺲ ﺑﺮ ﻣﺘﺮﺗﻬﻴﻪ ﮔﺮدﻳﺪ)( و فاکتور باکتریهای PGPR در هشت سطح  شامل 1- (تیمار بدون باکتری به عنوان شاهد (Control)) 2- (آزوسپیریلوم لیپوفروم سویه of) 3- (ازتوباکتر کروکوکوم سویه 5) 4- (سودوموناس فلورسنس سویه 169) 5- (آزوسپیریلوم لیپوفروم سویه of+ ازتوباکتر کروکوکوم سویه 5) 6- (آزوسپیریلوم لیپوفروم سویه of + سودوموناس فلورسنس سویه 169) 7- ( ازتوباکتر کروکوکوم سویه5 + سودوموناس فلورسنس سویه 169) و 8 - (آزوسپیریلوم لیپوفروم سویه of + ازتوباکتر کروکوکوم سویه 5 + سودوموناس فلورسنس سویه 169) درگلخانه موسسه تحقیقات خاک و آب و به روش کشت در شن (Sand Culture) انجام شد. ارقام مورد استفاده در آزماش شامل دو رقم کویر (متحمل به شوری) و قدس (حساس به شوری) بودند. نتایج نشان داد که تنش شوری تأثیر معنی­داری برشاخص­های مرتبط با ریشه و اندام هوایی دارد (P<0.01)، به نحوی که با افزایش میزان شوری آب آبیاری، میانگین صفات مذکور کاهش یافت. همچنین نتایج بیانگر تأثیر معنی­دار و مثبت باکتری­های PGPR به ویژه ترکیب چند باکتری از جنس­های متفاوت در شرایط شور بود P<0.01)). در مجموع میانگین اکثر صفات در نمونه­هایی که بذرها به وسیله باکتری­های ترکیبی با جنس­های متفاوت تلقیح شده بودند بالاتر بود براساس نتایج حاصل از مقایسه بین ارقام نتایج بیانگر تأثیر بیشتر باکتری­ها در رقم حساس بوده است. بنابراین.بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش مشخص شد که در سطوح شوری مورد مطالعه، تلقیح با باکتری­های منتخب باعث کند شدن روند کاهش رشد در صفات مورد مطالعه می­گردد‌‌ و باکتری­هایPGPR  توانستند شاخص­های رشد گیاه را در شرایط شور به طور معنی­داری بهبود بخشند.